ແຜງໂຊລ່າເຊລ (SOLAR CELL) ຫຼື ແຜງແສງອາທິດ ແມ່ນອຸປະກອນທີ່ປ່ຽນພະລັງງານແສງອາທິດໃຫ້ເປັນພະລັງງານໄຟຟ້າໂດຍກົງ. ມັນເປັນເທັກໂນໂລຢີທີ່ນັບມື້ນັບສຳຄັນຂຶ້ນໃນການຜະລິດພະລັງງານສະອາດ ແລະ ເປັນມິດກັບສິ່ງແວດລ້ອມ.

ຫຼັກການເຮັດວຽກ

ແຜງໂຊລ່າເຊລປະກອບດ້ວຍເຊລແສງອາທິດຂະໜາດນ້ອຍຈຳນວນຫຼາຍທີ່ເຊື່ອມຕໍ່ກັນ. ເຊລເຫຼົ່ານີ້ຜະລິດຈາກວັດສະດຸເຊັ່ນ: ຊິລິຄອນ ເຊິ່ງມີຄຸນສົມບັດພິເສດໃນການປ່ຽນແສງໃຫ້ເປັນໄຟຟ້າຜ່ານປະກົດການທີ່ເອີ້ນວ່າ ປະກົດການໂຟໂຕໂວນໄທອິກ (Photovoltaic Effect). ເມື່ອແສງແດດຕົກໃສ່ເຊລ, ໂຟຕອນ (ອະນຸພາກຂອງແສງ) ຈະຖ່າຍທອດພະລັງງານໃຫ້ແກ່ເອເລັກຕຣອນພາຍໃນວັດສະດຸ, ເຮັດໃຫ້ເອເລັກຕຣອນເຫຼົ່ານັ້ນເຄື່ອນທີ່ ແລະ ເກີດເປັນກະແສໄຟຟ້າກົງ (DC) ຂຶ້ນ.

ປະເພດຂອງແຜງໂຊລ່າເຊລ

ແຜງໂຊລ່າເຊລທີ່ນິຍົມໃຊ້ໃນປັດຈຸບັນມີຢູ່ 3 ປະເພດຫຼັກຄື:

• ໂມໂນຄຣິສຕັລລາຍ (Monocrystalline): ເປັນແຜງທີ່ມີປະສິດທິພາບສູງສຸດ ເນື່ອງຈາກຜະລິດຈາກຊິລິຄອນບໍລິສຸດຊັ້ນດຽວ. ມີລັກສະນະເປັນສີດຳເຂັ້ມ ແລະ ມີມຸມຕັດມົນ. ເໝາະສຳລັບພື້ນທີ່ຈຳກັດ.
• ໂພລີຄຣິສຕັລລາຍ (Polycrystalline): ມີປະສິດທິພາບຮອງລົງມາຈາກໂມໂນຄຣິສຕັລລາຍ. ຜະລິດຈາກຊິລິຄອນຫຼອມລວມກັນຫຼາຍກ້ອນ. ມີລັກສະນະເປັນສີຟ້າເຂັ້ມ ແລະ ເປັນສີ່ຫຼ່ຽມເຕັມ. ມີລາຄາຖືກກວ່າແບບໂມໂນຄຣິສຕັລລາຍ.
• ຟີມບາງ (Thin Film): ເປັນແຜງທີ່ຜະລິດໂດຍການເຄືອບວັດສະດຸທີ່ສາມາດປ່ຽນແສງເປັນໄຟຟ້າລົງບົນພື້ນຜິວບາງໆ. ມີຄວາມຍືດຫຍຸ່ນສູງ ແລະ ມີນ້ຳໜັກເບົາ ແຕ່ມີປະສິດທິພາບຕ່ຳກວ່າສອງປະເພດທຳອິດ. ເໝາະສຳລັບການນຳໄປໃຊ້ໃນລັກສະນະທີ່ຕ້ອງການຄວາມຍືດຫຍຸ່ນ ຫຼື ພື້ນທີ່ກ້ວາງຂວາງ.

ປະໂຫຍດຂອງການໃຊ້ແຜງໂຊລ່າເຊລ (SOLAR CELL)

• ພະລັງງານສະອາດ: ບໍ່ມີການປ່ອຍມົນລະພິດ ຫຼື ແກ໊ສເຮືອນແກ້ວໃນຂະບວນການຜະລິດໄຟຟ້າ.
• ຫຼຸດຜ່ອນຄ່າໃຊ້ຈ່າຍ: ຊ່ວຍປະຢັດຄ່າໄຟຟ້າໃນໄລຍະຍາວ ແລະ ສາມາດຂາຍໄຟຟ້າສ່ວນເກີນຄືນໃຫ້ກັບລະບົບສາຍສົ່ງໄດ້.
• ແຫຼ່ງພະລັງງານທີ່ບໍ່ມີວັນໝົດ: ແສງອາທິດເປັນແຫຼ່ງພະລັງງານທຳມະຊາດທີ່ມີຢູ່ຢ່າງຫຼວງຫຼາຍ.
• ເພີ່ມຄວາມໝັ້ນຄົງທາງພະລັງງານ: ຫຼຸດຜ່ອນການເພິ່ງພາເຊື້ອເພີງຟອດຊິລ.
• ບຳລຸງຮັກສາງ່າຍ: ມີຄ່າບຳລຸງຮັກສາຕ່ຳ ແລະ ມີອາຍຸການໃຊ້ງານຍາວນານ.

ການນຳໃຊ້ໃນປະເທດລາວ

ໃນປະເທດລາວ, ແຜງໂຊລ່າເຊລກຳລັງໄດ້ຮັບຄວາມນິຍົມເພີ່ມຂຶ້ນຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງ, ໂດຍສະເພາະໃນເຂດທີ່ໄຟຟ້າເຂົ້າບໍ່ເຖິງ ຫຼື ພື້ນທີ່ຫ່າງໄກສອກຫຼີກ. ລັດຖະບານລາວກໍໃຫ້ການສະໜັບສະໜູນການພັດທະນາພະລັງງານທົດແທນ ເຊິ່ງແຜງໂຊລ່າເຊລເປັນໜຶ່ງໃນເທັກໂນໂລຢີຫຼັກໃນການບັນລຸເປົ້າໝາຍດັ່ງກ່າວ. ການນຳໃຊ້ມີຕັ້ງແຕ່ລະບົບຂະໜາດນ້ອຍສຳລັບເຮືອນຢູ່ອາໄສ, ລະບົບສູບນ້ຳດ້ວຍພະລັງງານແສງອາທິດສຳລັບກະສິກຳ, ຈົນເຖິງໂຄງການໂຮງງານໄຟຟ້າແສງອາທິດຂະໜາດໃຫຍ່.